Etapy przeprowadzania przeglądu systematycznego

Przeglądy systematyczne są przeprowadzane w ramach solidnego, ale czasochłonnego i zasobochłonnego procesu. Ma on na celu zminimalizowanie stronniczości i subiektywności poprzez wykonanie szeregu kroków.

Proces można podzielić na kilka lub kilkanaście etapów, w zależności od podejścia systematycznego autorów.

Etapy procesu syntezy wiedzy

1. Sformułowanie pytania przeglądowego.
2. Określenie kryteriów włączenia/wyłączenia.
3. Opracowanie powtarzalnych strategii wyszukiwania i lokalizacja badań.
4. Selekcja badań.
5. Ekstrakcja danych.
6. Ocena jakości badań.
7. Analiza i interpretacja wyników.
8. Rozpowszechnienie wyników w formie przeglądu systematycznego.

_{Uman L.S. Systematic Reviews and Meta-Analyses. Journal of the Canadian Academy of Child and Adolescent Psychiatry 2011;20(1):57-59; How to conduct a knowledge synthesis. McGill Library [cited 07.08.2023]. Available from: https://libraryguides.mcgill.ca/c.php?g=695878&p=4962663#s-lg-box-15624925}

Przeprowadzając przeglądy systematyczne naukowcy zwykle realizują podane etapy z pewnymi zmianami. Nie we wszystkich przeglądach systematycznych stosuje się proponowane etapy. Proces realizacji trwa zazwyczaj od 12 do 24 miesięcy.

Czas przeprowadzania przeglądu systematycznego zależy od szeregu czynników, takich jak zakres tematu i ilość dostępnych dowodów, a także liczba członków zespołu i ich wiedza specjalistyczna. Jedno z badań wykazało, że średni czas trwania przeglądu systematycznego wynosił 67,3 tygodnia.

_{Borah R., Brown A.W., Capers P.L., Kaiser K.A. Analysis of the time and workers needed to conduct systematic reviews of medical interventions using data from the PROSPERO registry. BMJ Open 2017;7(2):e01.}

Diagram obok przedstawia rozbudowany proces tworzenia przeglądu systematycznego.

_{Adaptacja tabeli z: Tsafnat G., Glasziou P., Choong M.K. Dunn A., Galgani F., Coiera E. Systematic review automation technologies. Systematic Reviews 2014;3:74. Evidence Synthesis & Literature Reviews Education. Yale University Library [cited 07.08.2023]. Available from: https://library.medicine.yale.edu/evidence-synthesis-literature-reviews/education
The Systematic Review Process. Stanford Lane Medical Library [cited 07.08.2023]. Available from: https://laneguides.stanford.edu/c.php?g=1089010&p=7941829}

Praca zespołowa

Prace nad przeglądami systematycznymi są pracą zespołową – potrzebne są co najmniej dwie osoby, a według niektórych źródeł trzy lub cztery. Eksperci zaangażowani w proces, których powinno się uwzględnić, to: ekspert ds. merytorycznych, ekspert ds. metod przeglądu systematycznego, statystyk, specjalista informacji naukowej do wyszukiwania literatury.

_{Adaptacja z: Lasserson T.J., Thomas J., Higgins J.P.T. Chapter 1: Starting a review. In: Higgins J.P.T., Thomas J., Chandler J., Cumpston M., Li T., Page M.J., Welch V.A. (editors). Cochrane Handbook for Systematic Reviews of Interventions version 6.4. Cochrane, 2023. Available from: www.training.cochrane.org/handbook}

_{Adaptacja tabeli z: Higgins J.P.T., Green S. (editors). Chapter 2: Preparing a Cochrane review. In: Cochrane Handbook for Systematic Reviews of Interventions. Version 5.1.0. The Cochrane Collaboration; 2011; Cumpston M., Flemyng E., Thomas J., Higgins J.P.T., Deeks J.J., Clarke M.J. Chapter I: Introduction. In: Higgins J.P.T., Thomas J., Chandler J., Cumpston M., Li T., Page M.J., Welch V.A. (editors). Cochrane Handbook for Systematic Reviews of Interventions. Version 6.3. Cochrane, 2022.}